چه کودکی بیش فعال است؟
همه ما در اطراف خود حداقل یک کودک بیش فعال را دیده ایم..
این کودکان بسیار باهوش و با استعداد هستند. ولی اکثرا در موفقیت های اجتماعی خود شکست میخورند برای مثال در زندگی تحصیلی و شغلی خود خیلی مشکلات دارند. چرا که نمیتوانند بر چیزی تمرکز کنند و انرژی و استعداد های سرشار خود را در چهتی درست به کار گیرند گاهی برای اطرافیان این کودکان سوالاتی مانند آن که چه کودکی بیش فعال است؟ و یا راه های درمان کودک بیش فعال چیست؟ به وجود می آید .
اگر بخواهیم پاسخ سوال چه کودکی بیش فعال است؟ را بدهیم باید ابتدا مفهوم آن را بفهمیم. بیش فعالی حالتی است که کودک به طور مفرط و بیش از اندازه ای فعال و پر جنب و جوش و پرانرژی است. بیش فعالی نه تنها خود کودک را آزار میدهد، بلکه اطرافیان کودک را نیز آزار میدهد.
مفهوم بیش فعالی
پس برای درک بهتر سوال چه کودکی بیش فعال است؟ باید ابتدا مفهوم بیش فعالی را بدانیم:
وری در سال 1968 در تعریف خود، بر فعالیت حرکتی بیش از حد تأکید میکند (فعالیت حرکتی که به طور معناداری بیشتر از حد عادی است). کنت در سال 1994 در واژه نامه ورزشی خود این اختلال را “فعالیت حرکتی بیش از حد” تعریف میکند.
بارکلی در سال 1982 بارکلی (1982) نیز این تعریف را پیشنهاد میکند: “بیشفعالی عبارت است از اختلال رشدی در توجه، کنترل تکانش، بیقراری و هدایت رفتار که بهطور طبیعی ایجاد میشود و ناشی از اختلالهای عصب شناختی بزرگ، حسی، حرکتی یا هیجانی نیست”.
اما در کل اگر بخواهیم بیش فعالی را معنا کنیم تا به سوال چه کودکی بیش فعال است؟ بپردازیم ، میتوانیم بگوییم اختلال نارسایی بیشفعالی یکی از اختلالهای عصبی رشد است که از سالهای اولیه رشد ظاهر می شود و چند ویژگی اصلی دارد. این اختلال یکی از شایعترین اختلالات دوره کودکی است که توجه روانشناسان و روانپزشکان را به خود جذب کرده است.
علائم بیش فعالی
معمولا علائم بیش فعالی در دو یا چند مکان مانند خانه، مدرسه، کار، روابط اجتماعی بروز داده میشود. شیوه بروز و اندازه آن باید به طوری باشد که با میزان رشدی که از کودک انتظار داریم، متضاد باشد.
به طور واضح تر کودک باید به میزان قابل توجهی نسبت به همسالان خود بیش فعال تر باشد. آمار نشان می دهد از هر 20 کودک، 1 کودک دچار اختلال نقص توجه (ADHD) می باشد. حدودا میتوان گفت بهترین جواب برای سوال چه کودکی بیش فعال است؟ این است که علائم بیش فعالی را داشته باشد.
از جمله علائمی که میتوان برای بیش فعالی نام برد:
- مشکل در سازماندهی وظایف
- بی قراری
- بیش از حد صحبت کردن
- نا آرامی در کودک
- مشکل داشتن در سازماندهی وظایف
- پرت شدن حواس
- اجتناب از انجام کارهای سختی که نیاز به تلاش دارند.
حال که حدودا جواب سوال چه کودکی بیش فعال است؟ را متوجه شدیم بهتر آن است که به علت بیش فعالی بپردازیم. چرا که برای درمان یک بیماری و اختلال باید به علت آن پی ببریم.
علت اصلی بیماری و اختلال بیش فعالی
برای درک بهتر پاسخ سوال چه کودکی بیش فعال است؟ بهتر است به علت بیماری بپردازیم. به طور قطعی هنوز علت اصلی بیش فعالی مشخص نشده است. اما بعضی از احتمالات را بررسی میکنیم. در این بررسی سعی میکنیم نگاهی زیستی، روانی و اجتماعی داشته باشیم.
عوامل ژنتیکی
بیدرمن و همکارانش در سال 1990 عوامل خانوادگی-ژنتیکی و عوامل روانی-اجتماعی را در میان نزدیکان درجه یک این کودکان بیش فعال بررسی کردند. این بررسی ها نشانگر آن بود که احتمال وجود اختلال مشابه، بسیار زیاد است.
عوامل عصب شناسی و عصبی _ شیمیایی
از سال های اولیه قرن بیست این اختلال را به عنوان اختلال عصب شناختی بررسی کردند. در مدت کمی این اختلال را نوعی نتیجه آسیب یا بد کارکردی مغزی فرض کردند. تعداد زیادی از کودکانی که در رشد تأخیر دارند دچار بیشفعالیاند و این گروه کودکان بیشتر از کودکان دیگر دچار آسیب مغزیاند در نتیجه می توان گفت این خصوصیات با آسیب مغزی ارتباط دارد.
گرچه در پاسخ سوال چه کودکی بیش فعال است؟ نمی توان گفت همه کودکانی که دچار آسیب مغزیاند، چرا که همه آن ها دچار بیشفعالی نیستند.
بررسی های سوخت و سازی مغز نیز نشان داده است که این کودکان در شیمی عصبی مغز دارای مشکلات هستند. فرضیه هایی در این زمینه گفته شده یکی از آن فرضیه ها دوپامین است. گویا کارکرد دوپامین در این کودکان مشکل دارد. یکی دیگر از این فرضیه ها سروتوتین است که هر دوی آن ها مورد مطالعه قرار گرفتند و طبق نتایج در این افراد هر دو آن ها کم میباشد.
سم های محیطی
سرب یکی از موادی است که ارزش زیستی ندارد و می تواند از راه خوردن یا تنفس باعث آسیب مغزی میشود. بارکلی در سال 1982 مکتوب میکند که 30٪ از کودکانی که میزان سرب در خونشان بالاست، نشانه های بیش فعالی دارند.
تغذیه
در طول دوران، علم نشان داده است که تغذیه در خیلی از موارد موثر بوده است. فین گولد در سال 1976، اعتقاد داشت بعضی از غذاها نتایج منفی دارند. برای مثال افزودنی ها، رنگ های مصنوعی و حتی سالیسیلات های طبیعی که در بعضی از خوراکی ها مثل پرتقال و گوجه فرنگی وجود دارد. تحقیق درباره واکنش های آلرژیک به غذا نشان دهنده آن است که رژیم غذایی مناسب در بیش فعالی کودک تاثیر بسزایی دارد.
عوامل روانشناختی (تعامل طبیعت-تربیت)
شواهدی هست که نشان می دهد، کودکان طبقه های پایین اجتماعی بسیار در معرض بیش فعالی هستند. این موضوع احتمالا به خطر آسیب های زیستی در بین طبقه های کم در آمد و از هم پاشیدگی ها و نبودن سازمان خوب در خانه آنها، باز می گردد. واضح است که رفتارهای سندرم بیش فعالی در محیط شکل می گیرد و باقی می ماند.
رفتار والدین
مطالعات نشان میدهد که این نوع کودکان معمولا در خانواده های غیر عادی متولد میشوند. مشکل های روانشناختی و جسمانی زیادی در این خانواده ها دیده میشود.
این والدین بیشتر از والدین عادی، از شیوههای فرزند پروری خودکامه استفاده میکند، دارای اعتماد به نفس کمتری هستند، از شیوههای تنبیهی بیشتری استفاده میکنند و روابط گرم کمتری با فرزندشان دارند. این تعامل میتواند بهطور قابل توجهی زیر تأثیر عوامل فرهنگی و جامعهشناختیای باشد که کودک و والدین او در آن زندگی میکند.
کتاب بیش فعالی-محمد علی طالبی
گرچه در کل نمیتوان گفت به وجود آمدن این اختلال در کودک تقصیر خانواده است. اما یک رابطه بین فرزند پروری و محیط خانواده با اختلال بیش فعالی وجود دارد. به این خاطر که والدین از مهم ترین افراد زندگی کودک هستند پیشنهاد می شود که درباره تربیت فرزند از نظر روانشناسان مطالعه کافی داشته باشید.
در کل برای پاسخ به سوال چه کودکی بیش فعال است؟ باید گفت شناسایی این کودکان با تست های مختلف انجام میگیرد و علائم گفته شده در آن ها بسیار شدید است. علائم بیش فعالی این کودکان احتمال دارد با رشد سنی کمتر شود اما درمان نمیشوند. می توانید برای مشاوره، کمک و رسیدن به پاسخ سوال های خود با ما تماس بگیرید.
چگونه بیش فعالی را تشخیص می دهند؟
امروزه تست های بسیاری وجود دارد که می تواند در تشخیص این اختلال کمک کند. یکی از راه های بسیار رایج آن بررسی علائم بیش فعالی می باشد.
آیا بیش فعالی درمان دارد؟
برای درمان این بیماری ابتدا به فرد دارو داده می شود و سپس رفتار درمانی می شود. گرچه افراد بعد از رفتار درمانی کمتر نیاز به دارو خواهند داشت.